T I P S สำหรับคุณครู
การพูดขอโทษ และการพูดยกโทษหรืออภัยมักเป็นสิ่งที่เด็กไม่เข้าใจ และปฏิบัติไม่ได้ เพราะไม่มีตัวอย่างปฏิบัติให้เห็นมากนัก เมื่อมีการทะเลาะเบาะแว้งเกิดขึ้นในชั้นเรียน คุณครูไม่ควรปล่อยให้โอกาสผ่านไปแต่ควรใช้โอกาสช่วยให้เด็กรู้จักการขอโทษ และวิธีการยกโทษให้เพื่อน ครูควรแนะว่าการขอโทษให้เกิดมาจากท่าทีในใจ และเมื่อกล่าวคำว่าขอโทษ ควรขอให้อีกฝ่ายยกโทษให้ด้วย ไม่ใช่แค่พูดคำว่าขอโทษอย่างเร็วแล้วก็วิ่งหนีไป เมื่อเราพูดขอโทษเราต้องให้อีกฝ่ายมีโอกาสอภัยหรือยกโทษให้เราด้วย และวิธีนี้จะทำให้ความขัดแย้งของเด็กจบลงเมื่อมีการอภัยเกิดขึ้น และไม่มีการผูกใจเจ็บหรือขมขื่นใจ
เล่าเรื่องจากพระคัมภีร์
ประเทศไทยเปลี่ยนชื่อมาจาก “สยาม” แต่หนูรู้ไหมว่ามีประเทศหนึ่งในปัจจุบันนี้ถูกตั้งชื่อตามชื่อของคนๆ หนึ่ง และเรื่องราวของประเทศนี้ก็ถูกบันทึกไว้จริงในพระคัมภีร์ (ครูชูพระคัมภีร์ขึ้น) ชายที่ใช้กลอุบายหลอกลวงพี่ชายฝาแฝดของเขา และต้องทนทุกข์ด้วยการเร่ร่อนหนีออกจากบ้าน ถึงแม้เขาเป็นคนไม่สัตย์ซื่อ แต่พระเจ้ายังสัตย์ซื่อต่อพระสัญญาของพระองค์ที่มีต่อเขาว่า พระองค์จะให้เขาเป็นชนชาติใหญ่ พอจะจำได้หรือยังว่าครูพูดถึงใคร? ใช่แล้ว.. ยาโคบนั่นเอง
ภาพที่ 1 หลังจากที่ยาโคบหนีเอซาวไปแล้ว เขาต้องเดินทางในทะเลทรายอย่างโดดเดี่ยว จากบ้านจากครอบครัวที่เขารัก หนทางก็คงไม่สะดวกสบาย และคงไม่มีโรงแรมให้เขาอยู่เมื่อดวงอาทิตย์ตก ในคืนวันหนึ่งเมื่อเขานอนหลับโดยใช้ก้อนหินเป็นหมอนหนุนหัวของเขา เขาก็ฝันเห็นบันไดอันหนึ่งทอดจากสวรรค์สู่แผ่นดินโลก และมีทูตสวรรค์ของพระเจ้าขึ้นลงบนนั้น และพระเจ้าประทับอยู่เหนือบันไดนั้น และอวยพรเขาว่า “เชื้อสายของเจ้าจะเป็นเหมือนผงคลีบนแผ่นดิน.. และบรรดาพงศ์พันธุ์ของมนุษย์โลกจะได้รับพระเพราะเจ้าและเชื้อสายของเจ้า เราอยู่กับเจ้า และจะนำเจ้ากลับมายังดินแดนนี้ เพราะเราจะไม่ทอดทิ้งเจ้าจนกว่าเราจะได้ทำสิ่งซึ่งเราพูดกับเจ้าไว้นั้นแล้ว” (ปฐมกาล 28:14-15) (สำหรับครู—แผนการแห่งความรอดสำหรับมนุษย์โลก มาจากเชื้อสายของยาโคบ คือพระเยซูนั่นเอง ถึงแม้ยาโคบจะเป็นคนฉลาดแกมโกง และไม่รอคอยเวลาของพระเจ้า พระเจ้าก็ยังคงสัตย์ซื่อต่อสัญญาของพระองค์ หรืออีกนัยหนึ่งคือพระเจ้ามีพระคุณต่อยาโคบถึงแม้เขาไม่สมควรจะได้รับก็ตาม)
ภาพที่ 2 เมื่อยาโคบตื่นขึ้น เขานมัสการพระเจ้า และเมื่อเดินทางมาถึงบ่อน้ำแห่งหนึ่งจึงได้พบกับราเชล ซึ่งเป็นลูกสาวของลาบันพี่ชายของแม่ยาโคบเอง ยาโคบตกหลุมรักราเชลและได้อาศัยอยู่กับลาบัน ในที่สุดยาโคบก็ได้รับผลการกระทำของเขา โดยเขาถูกลาบันหลอกให้ทำงานรับใช้เป็นเวลา 7 ปีเพื่อแลกกับการได้แต่งงานกับราเชลหญิงที่เขาหลงรัก แต่ในวันแต่งงานลาบันกลับให้นางเลอาห์พี่สาวของราเชลเข้าพิธีแต่งงาน แล้วหลังจากนั้นลาบันก็ยกนางราเชลให้แก่ยาโคบโดยมีเงื่อนไขว่าเขาต้องรับใช้ลาบันอีก 7 ปี
ภาพที่ 3 ในระหว่างนั้นยาโคบก็มีบุตร 11 คนที่เกิดจากนางเลอาห์ นางราเชลและสาวใช้ของนาง (สำหรับครู -ลูกคนที่ 12 เบนยามินเกิดหลังจากที่ยาโคบกลับไปพบเอซาวแล้ว) ยาโคบทำงานให้ลาบันโดยไม่ได้รับค่าจ้าง ยาโคบจึงต่อรองเรื่องขอฝูงสัตว์กับลาบัน และด้วยความฉลาดของยาโคบ เขาก็ได้เพิ่มพูนฝูงสัตว์ของเขาเป็นจำนวนมาก จนลูกชายของลาบันก็บ่นและอิจฉาริษยา ยาโคบที่ได้ทรัพย์สมบัตินี้มาจากพ่อของเขา พระเจ้าบอกยาโคบให้เดินทางกลับบ้านเกิดของตน และบอกว่าพระองค์จะอยู่กับเขา
ในที่สุดเขาและครอบครัวก็หนีไปจากลาบันพร้อมทั้งทรัพย์สมบัติของเขา เพื่อจะเดินทางกลับบ้านตามที่พระเจ้าบอกเขา แต่ยาโคบเกรงกลัวเอซาวอยู่ เพราะเขาเคยหลอกเอซาวพี่ชายของเขา เขาจึงอธิษฐานขอพระเจ้าช่วยเหลือเขา ยาโคบส่งของกำนัลไปให้เอซาวล่วงหน้าก่อนที่เขาจะไปถึง
ภาพที่ 4 กลางคืนนั้นเอง ยาโคบก็พาให้ภรรยาและลูกๆ ของเขาพร้อมทรัพย์สมบัติลุยข้ามแม่น้ำไป ยาโคบเหลืออยู่ที่นั่นผู้เดียว มีบุรุษผู้หนึ่งมาปล้ำสู้กับเขาจนเวลาเช้ามืด เมื่อบุรุษผู้นั้นเห็นว่าจะเอาชนะยาโคบไม่ได้ ก็ถูกต้องที่ข้อต่อตะโพกของยาโคบขณะที่ปล้ำสู้กัน ข้อต่อตะโพกของยาโคบก็เคล็ด บุรุษนั้นจึงว่า “ปล่อยให้เราไปเถิดเพราะใกล้สว่างแล้ว” แต่ยาโคบตอบว่า “ข้าพเจ้าไม่ยอมให้ท่านไป นอกจากท่านจะอวยพรแก่ข้าพเจ้า” บุรุษผู้นั้นจึงถามยาโคบว่า “เจ้าชื่ออะไร” ยาโคบตอบว่า “ข้าพเจ้าชื่อยาโคบ” บุรุษนั้นจึงว่า “เขาจะไม่เรียกเจ้าว่ายาโคบอีกต่อไปแต่จะเรียกว่า “อิสราเอล” เพราะเจ้าสู้กับพระเจ้าและมนุษย์และได้ชัยชนะ” ยาโคบจึงถามบุรุษผู้นั้นว่า “ขอท่านบอกข้าพเจ้าว่าท่านชื่ออะไร” แต่บุรุษนั้นกล่าวว่า “เหตุไฉนเจ้าจึงถามชื่อเรา” แล้วก็อวยพรยาโคบที่นั่น ยาโคบจึงเรียกสถานที่นั้นว่าเปนีเอล กล่าวว่า “เพราะข้าพเจ้าได้เห็นพระพักตร์ของพระเจ้าแล้วยังมีชีวิตอยู่” เมื่อยาโคบผ่านเปนีเอลดวงอาทิตย์ขึ้นแล้ว เขาเดินโขยกเขยกเพราะเจ็บตะโพก เหตุฉะนี้คนอิสราเอลจึงไม่กินเส้นเอ็นที่ตะโพก ซึ่งอยู่ที่ข้อต่อตะโพกนั้นจนทุกวันนี้ เพราะพระเจ้าทรงถูกต้องข้อต่อตะโพกของยาโคบตรงเส้นเอ็นที่ตะโพก
หนูคิดว่าเกิดอะไรขึ้นต่อจากเหตุการณ์นี้?
ภาพที่ 5 ยาโคบและครอบครัวเดินทางไปพบเอซาวพี่ชายของเขา เมื่อเขาเงยหน้าดูก็เห็นเอซาวพร้อมกับพวกอีกสี่ร้อยคน ยาโคบเดินนำหน้าขบวนไปก่อนและก้มกราบ ขอโทษเอซาวลงถึงดินถึงเจ็ดครั้ง เอซาวได้ยกโทษให้ยาโคบ ต้อนรับและกอดยาโคบร้องไห้ แล้วพี่น้องก็คืนดีกัน ความสงบสุขก็เกิดขึ้นและต่างก็มีลูกหลานสืบต่อกันไป
“อิสราเอล” เป็นชื่อใหม่ที่พระเจ้าตั้งให้กับยาโคบ และเป็นชื่อที่พระเจ้าเรียกชนชาติของพระองค์ คือชนชาติอิสราเอล และก็คือประเทศที่ยังคงมีอยู่จนถึงทุกวันนี้ ถึงแม้ว่าอิสราเอลจะเป็นประเทศเล็กๆ แต่ก็ไม่มีประเทศใดเอาชนะอิสราเอลได้ เพราะพระเจ้าทรงสถิตอยู่กับพวกเขา และพระเจ้าอวยพรพวกเขาตามพระสัญญาของพระองค์
แผนการแห่งความรอด
พระเจ้ามีแผนการที่จะอวยพรยาโคบให้มีลูกหลานสืบเชื้อสายมากมายจนนับไม่ถ้วน แม้ว่ามนุษย์มักจะเปลี่ยนแปลงและไม่เชื่อฟังพระเจ้า แต่แผนการของพระเจ้าไม่เปลี่ยนแปลง ถึงแม้บางครั้งมนุษย์จะทำผิดแผนของพระเจ้า พระองค์ก็สามารถทำให้ร้ายกลายเป็นดีได้ ยาโคบถูกเลือกให้เป็นบิดาของชนชาติอิสราเอล ลูกทั้ง 12 คนของเขาก็กลายเป็นอิสราเอล 12 เผ่าในเวลาต่อมา พระองค์ทรงให้พระเยซูพระผู้ช่วยให้รอดลงมาในโลก เพื่อช่วยคนทุกชาติพันธุ์ให้ได้รับความรอด พ้นจากโทษของบาปผ่านทางพงศ์พันธุ์ของยาโคบหรืออิสราเอลนั่นเอง
พระคัมภีร์เกี่ยวข้องกับหนูอย่างไร
พระเจ้าเป็นแบบอย่างของความรักและการยกโทษความผิดบาปของมนุษย์ ในสายตาของหนูอาจจะคิดว่า ยาโคบไม่สมควรที่จะได้รับความเมตตาจากพระเจ้า เพราะเขาโกหกหลอกลวงพี่ชายและพ่อของเขา พระเจ้าผู้มีพระคุณให้อภัยเขา แต่เขาก็ยังรับผลของการกระทำมากมาย เช่นถูกไล่ฆ่าโดยพี่ชาย ถูกลาบันลุงของตัวเองหลอกใช้งานเป็นเวลาหลายปี หนูลองยกตัวอย่างของความผิดบาปที่หนูไม่ควรทำได้ไหม? (โกหก ตบตีเพื่อนหรือน้อง อิจฉาริษยา ไม่เชื่อฟังพ่อแม่หรืออกัตญญู)เมื่อหนูทำผิดบาปและหนูสารภาพความผิดนั้นโดยการอธิษฐานกับพระเจ้า หนูสามารถแน่ใจได้ว่าพระเจ้าจะทรงอภัยบาปโทษให้หนูได้ และในขณะเดียวกัน เมื่อมีคนทำผิดต่อหนู เมื่อเขามาขอโทษหนูก็ควรจะอภัยและยกโทษให้กับเขาด้วย เหมือนกับเอซาวที่ยกโทษให้กับยาโคบน้องชายของเขา หากหนูทำผิดกับเพื่อนหรือพี่น้อง หนูควรจะพูดว่า “เราขอโทษ ขอเธอยกโทษให้เราได้ไหม?” และเมื่อมีคนมาขอโทษแบบนี้กับหนูๆ ควรจะบอกเขาว่า “สิ่งที่เธอทำ เราไม่ชอบเลย แต่เรายกโทษให้” (ครูอาจจะให้เด็กจับคู่ฝึกพูดประโยคเหล่านี้ เป็นการฝึกที่จะช่วยให้เด็กรู้จักขอโทษและยกโทษให้ผู้อื่นออกมาเป็นคำพูดซึ่งจะช่วยให้เด็กไม่สับสนกับความรู้สึกของตัวเองหากต้องเก็บไว้ข้างใน)
ข้อกำหนดในการใช้บทเรียนรูปภาพ เราต้องการให้บทเรียนและรูปภาพประกอบเป็นพระพรสำหรับทุกท่าน ดังนั้นจึงขอความร่วมมือจากท่านที่จะไม่นำไปใช้ในเชิงพาณิชย์ หรือใช้ในทางที่เบี่ยงเบนไปจากวัตถุประสงค์ของเรา
คำถามอภิปราย
- ยาโคบต้องประสบกับความทุกข์อะไรบ้าง หลังจากที่เขาเดินทางออกจากบ้าน?
- ยาโคบได้หลอกลวงพ่อของเขา และหนีออกจากบ้าน แต่ทำไมพระเจ้าจึงยังมาหาเขาและอวยพรเขา?
- หนูคิดว่าทำไมยาโคบถึงยอมทำงานให้ลาบันเป็นเวลาหลายปีโดยไม่มีค่าจ้างตอบแทน?
- เมื่อยาโคบตัดสินใจพาครอบครัวของเขากลับบ้าน ในระหว่างทางยาโคบพบใคร? และเกิดอะไรขึ้น?
- พระเจ้าให้ชื่อใหม่กับยาโคบว่าอะไร?
- เอซาวยอมยกโทษให้ยาโคบหรือไม่? อย่างไร?
- หากหนูเป็นเอซาว หนูจะยอมยกโทษให้น้องชายหรือไม่? ทำไมหนูถึงคิดเช่นนั้น?
