บทเรียน : โยเซฟผู้ทำนายฝัน

เมื่อกลับบ้านวันนี้ หนูจะได้

  • รู้ว่าพระเจ้าเป็นผู้รู้อนาคต เพราะพระองค์ทรงเป็นผู้กำหนดอนาคต
  • มั่นใจว่าหนูสามารถวางใจพระเจ้าได้ในทุกๆ เรื่องในชีวิตของหนู เพราะพระเจ้ามีแผนการณ์ที่ดีสำหรับหนู
  • เกิดความอดทน และรอคอยพระเจ้าโดยการอธิษฐาน

ข้อท่องจำ

“ความรอดของคนชอบธรรมมาจากพระเจ้า พระองค์ทรงเป็นที่ลี้ภัยของเขาในเวลายากลำบาก”-สดุดี 37:39

T I P S สำหรับคุณครู

การอบรมสั่งสอนเด็กๆ เป็นสิทธิพิเศษที่พระเจ้ามอบหมายให้กับครู ที่จะเป็นพลังสนับสนุนให้เด็กเดินในทางของพระเจ้า การชมเชยเด็กและการแสดงความรักเป็นสิ่งจำเป็นที่ครูจะเป็นตัวแทนของพระเจ้าในการสื่อความรักต่อเด็ก เมื่อจำเป็นต้องตำหนิหรือเตือนเด็ก ก็ขอให้เป็นการตำหนิในการกระทำของเด็กไม่ใช่ตำหนิโจมตีความเป็นตัวตนของเด็ก เช่น เมื่อเด็กตอบคำถามที่ครูถามไม่ได้ ครูอาจจะตำหนิที่เด็กไม่ได้ตั้งใจฟังดีๆ ไม่ใช่ตำหนิว่าเด็กโง่สอนเท่าไหร่ก็ไม่รู้จักจำ, เมื่อเด็กคุยกันในห้องเรียน ครูอาจต้องตั้งกติกาของห้องก่อนเริ่มเรียนทุกครั้ง แต่จะไม่ตำหนิว่าเด็กดื้อจริงๆ ครูเบื่อแล้วนะ “คำพูดของครูมีพลังสามารถจะสร้างคนหรือฆ่าคนได้”

เกม “ช้อนมะนาว”

สิ่งที่ต้องเตรียม

  • ช้อนชาหรือช้อนพลาสติกอันเล็กๆ
  • มะนาว เท่าจำนวนของเด็ก

วิธีเล่น

  • กำหนดเส้นเริ่มต้นและเส้นชัยให้ห่างกันประมาณ 10-20 เมตรขึ้นอยู่กับสถานที่ และวัยของเด็ก
  • ให้เด็กทุกคนถือช้อนและวางมะนาว 1 ลูกลงบนช้อนและยืนเป็นหน้ากระดานที่จุดเริ่มต้น
  • เมื่อให้สัญญาณ ให้เด็กทุกคนออกเดินหรือวิ่งให้ถึงเส้นชัยให้เร็วที่สุด โดยไม่ให้มะนาวหล่นลงพื้น
  • ผู้ถึงก่อนชนะ หากมะนาวหล่นก็ต้องกลับไปเริ่มต้นใหม่ที่จุดเริ่มต้น
  • ในฤดูที่มะนาวแพง อาจเปลี่ยนมาใช้ลูกโป่งเป่าลูกเล็กๆ ก็จะสนุกได้อีกแบบหนึ่ง(การแข่งขันช้อนมะนาว ช่วยฝึกระบบประสาทและกล้ามเนื้อให้ทำงานประสานกันอย่างดี)

 

บทนำเรื่อง

(สิ่งที่ต้องเตรียม—คำทำนายโชคชะตาจากหนังสือพิมพ์ หรือนิตยสาร)

หมอดูแม่นๆ หมอดูแม่นๆ (ครูอ่านชะตาราศีสั้นๆ จากหนังสือพิมพ์) ทุกวันนี้มีคนมากมายเอาชีวิตของเขาไปแขวนไว้กับโชคชะตาราศี จะมีคู่ครองก็ต้องไปหาหมอดู จะซื้อบ้านก็ต้องดูฮวงจุ้ย จะออกรถใหม่ก็ต้องดูฤกษ์ดูยาม วันไหนเกิดฝันแปลกๆ ก็ไปให้หมอดูแปลเป็นตัวเลขเพื่อจะไปซื้อหวย ใครว่าหมอดูหรืออาจารย์ที่ไหนแม่นก็ต้องแห่กันไปหา

ครั้งหนึ่งมีพระราชาองค์หนึ่ง โหราจารย์ทำนายว่าพระองค์จะมีชีวิตอยู่ได้อีกสองปีเท่านั้น คำทำนายของโหรผู้มีชื่อเสียงโด่งดังทั่วอาณาจักรทำให้พระราชากินไม่ได้นอนไม่หลับ กระวนกระวายและตกอยู่ในความทุกข์ที่รู้ว่าตัวเองจะต้องตาย สุขภาพของพระองค์ก็ทรุดโทรม ไม่มีอันจะว่าราชการแผ่นดินหรือดูแลทุกข์สุขของประชาชน ทหารคนสนิทพยายามปลอบใจพระราชาว่าคำทำนายนั้นอาจจะไม่เป็นความจริงก็ได้ ไม่ว่าจะพูดอย่างไร พระองค์ก็ไม่เชื่อ ดังนั้นทหารคนสนิทจึงไปตามให้โหราจารย์นั้นกลับมาเฝ้าพระราชาอีกครั้งหนึ่ง ทหารคนสนิทเอ่ยถามโหรนั้นว่า “ท่านเคยได้ดูโชคชะตาราศีของตัวท่านเองไหมว่า ท่านจะมีอายุยืนนานเท่าไหร่?” โหรนั้นตอบอย่างภาคภูมิใจว่า “แน่นอนพะยะค่ะ หม่อมฉันดูดวงของตัวเองมาหลายครั้งแล้วว่า หม่อมฉันจะมีอายุยืนยาวต่อไปอีก 45 ปี นั่นหมายความว่าหม่อมฉันจะมีอายุได้ 85 ปีถึงจะหมดอายุขัย” ว่าแล้วทหารคนสนิทของพระราชาก็ชักดาบออกมาตัดคอโหรคนนั้น เขาก็สิ้นใจตายทันที พระราชาเห็นดังนั้นก็เข้าใจว่าคำทำนายของโหรนั้นไม่เป็นความจริงเสมอไป

โยเซฟกล่าวไว้ในพระคัมภีร์ว่า พระเจ้าองค์เดียวเท่านั้นที่แก้ฝันได้ ความจริงคือพระเจ้าองค์เดียวเท่านั้นที่รู้อนาคตและรู้ทุกสิ่งทุกอย่างที่เกิดขึ้นแล้วในอดีต และสิ่งที่จะเกิดขึ้นในอนาคตว่าจะเกิดขึ้นเมื่อไร อย่างไร ยิ่งกว่านั้นพระองค์ทรงควบคุมทุกสิ่งไว้ในอุ้งมือของพระองค์ เพราะฉะนั้นพระเจ้าองค์เดียวเท่านั้นที่มีคำตอบที่ถูกต้องสำหรับชีวิตของเราทุกคน

เล่าเรื่องจากพระคัมภีร์

เวลานั้นเมื่อโยเซฟเป็นผู้ดูแลเรือนจำแทนพัศดีในคุกหลวงที่ตนอยู่ หัวหน้าพนักงานน้ำองุ่นและหัวหน้าพนักงานขนมได้ทำผิดต่อฟาโรห์ และถูกให้จำคุกที่โยเซฟติดอยู่นั้น คืนหนึ่งทั้งสองคนได้ฝันและไม่มีใครสามารถแก้ฝันนั้นได้ ทำให้เขามีหน้าตาโศกเศร้า โยเซฟจึงให้เขาเล่าความฝันให้ฟังและบอกเขาว่ามีพระเจ้าเที่ยงแท้องค์เดียวเท่านั้นที่แก้ฝันได้

ภาพที่ 1   พนักงานน้ำองุ่นจึงเล่าว่าในฝันเขาเห็นเถาองุ่นมีสามกิ่ง งอกงามมีผลองุ่นสุก จอกของฟาโรห์อยู่ในมือของเขา แล้วเขาก็เก็บผลองุ่นนั้นบีบน้ำลงในจอกของฟาโรห์และวางจอกน้ำองุ่นนั้นไว้ที่มือของฟาโรห์ โยเซฟได้แก้ฝันให้กับพนักงานน้ำองุ่นดังนี้ว่าภายในสามวันเขาจะได้กลับเข้าไปในวังและทำหน้าที่ถวายจอกแก่ฟาโรห์ดังเดิม โยเซฟยังขอร้องให้พนักงานน้ำองุ่นนี้ระลึกถึงโยเซฟด้วยเมื่อเขาออกจากคุกไป ขอให้ช่วยทูลฟาโรห์ให้โยเซฟพ้นความผิดซึ่งเขาไม่ได้ทำและได้ออกจากคุกแห่งนี้

เมื่อพนักงานขนมได้ฟังคำแก้ฝันนั้นเห็นว่าดี จึงเล่าความฝันของตนให้โยเซฟฟังว่า เขาเห็นกระจาดขนมสามใบตั้งอยู่บนศีรษะ ในกระจากนั้นมีขนมสารพัดอย่างสำหรับฟาโรห์ แล้วมีนกมากินของในกระจาดที่ตั้งอยู่บนศีรษะเขา โยเซฟจึงแก้ฝันให้เขาฟังดังนี้ว่า ภายสามวันฟาโรห์จะแขวนคอท่านไว้ที่ต้นไม้ และฝูงนกจะมากินเนื้อของท่าน

ครั้นล่วงไปสามวัน เป็นวันเกิดของกษัตริย์ฟาโรห์ พระองค์จึงทรงสั่งให้นำตัวพนักงานน้ำองุ่นและพนักงานขนมเข้าเฝ้า และทรงตั้งพนักงานน้ำองุ่นให้กลับมารับตำแหน่งเดิม ส่วนพนักงานขนมให้นำไปแขวนคอเสีย ซึ่งเป็นดังที่โยเซฟบอกเขาทุกประการ แต่พนักงานน้ำองุ่นกลับลืมโยเซฟและคำขอของโยเซฟเสีย

ภาพที่ 2  เวลาผ่านไปสองปีเต็ม คืนหนึ่งฟาโรห์ทรงฝันว่าได้ยืนอยู่ที่ริมฝั่งแม่น้ำไนล์ มีโคเจ็ดตัวอ้วนพีงามน่าดูมาจากแม่น้ำไนล์กำลังกินใบอ้ออยู่ แล้วมีโคอีกเจ็ดตัวซูบผอมน่าเกลียดมาจากแม่น้ำไนล์ มากินโคตัวอ้วนพีทั้งเจ็ดตัวเสีย หลังจากนั้นก็ตื่นขึ้นมา และเมื่อหลับไปอีกครั้งก็ทรงฝันเป็นครั้งที่สองว่า ต้นข้าวต้นหนึ่งมีรวงเจ็ดรวงมีเมล็ดข้าวเต่งงาม แล้วมีรวงข้าวเจ็ดรวงงอกมาภายหลังเป็นรวงข้าวลีบและเกรียมเพราะลมตะวันออก รวงข้าวลีบเจ็ดรวงได้กลืนกินรวงข้าวงามนั้นเสีย ครั้นเวลาเช้า ฟาโรห์ก็ทรงเรียกนักปราชญ์ โหราจารย์มาเข้าเฝ้าและเล่าความฝันนั้นให้ฟัง แต่ก็ไม่มีใครเข้าใจและสามารถแก้ความฝันนั้นได้

เมื่อพนักงานน้ำองุ่นที่คอยรับใช้ฟาโรห์อยู่ในวังได้ยินเรื่องก็นึกถึงโยเซฟที่ครั้งหนึ่งเคยทำนายฝันให้แก่เขาและพนักงานขนม เขาจึงเล่าเรื่องของโยเซฟให้ฟาโรห์ฟัง

ภาพที่ 3  ฟาโรห์จึงสั่งให้ไปนำโยเซฟมาเข้าเฝ้า ฟาโรห์พูดกับโยเซฟว่า พระองค์ทรงฝันแต่ไม่มีใครแก้ฝันนั้นได้ และพระองค์ได้ยินว่าเมื่อโยเซฟได้ฟังความฝันก็จะสามารถแก้ฝันได้ อีกครั้งหนึ่งที่โยเซฟตอบว่าการแก้ฝันไม่ใช่เพราะความสามารถของเขาเอง แต่พระเจ้าองค์เที่ยงแท้เป็นผู้ที่ประทานคำตอบผ่านทางโยเซฟ ดังนั้นเมื่อฟาโรห์เล่าความฝันของพระองค์ให้โยเซฟฟัง โยเซฟจึงทูลคำแก้ฝันให้ฟาโรห์ดังนี้ว่า ความฝันของฟาโรห์ทั้งสองครั้งมีความหมายอันเดียวกันคือ โคอ้วนเจ็ดตัว และรวงข้าวดีเจ็ดรวงนั้นก็คือเจ็ดปี ส่วนโคเจ็ดตัวซูบผอมน่าเกลียดและรวงข้าวเจ็ดรวงลีบเกรียมคือเจ็ดปีแห่งการกันดารอาหารที่จะมาภายหลัง พระเจ้าผู้ยิ่งใหญ่ทรงเปิดเผยให้ฟาโรห์เห็นถึงสิ่งที่พระองค์จะทรงกระทำแก่แผ่นดิน คือทั่วประเทศอียิปต์จะมีอาหารอุดมสมบูรณ์ถึงเจ็ดปี และหลังจากนั้นจะเกิดการกันดารอาหารอย่างรุนแรงอีกเจ็ดปี และพระเจ้าจะทรงกระทำให้เกิดขึ้นเร็วๆ นี้

โยเซฟจึงเสนอให้ฟาโรห์เลือกคนที่มีความคิดดี มีปัญญาให้ดูแลประเทศอียิปต์ และให้จัดพนักงานไว้ทั่วแผ่นดินที่จะเก็บผลหนึ่งในห้าส่วนจากผลผลิตที่ประชาชนเก็บเกี่ยวได้ในเจ็ดปีแห่งความอุดมสมบูรณ์ไว้ในหัวเมือง และอาหารเหล่านี้จะถูกเก็บตุนไว้สำหรับเป็นเสบียงสำรองของแผ่นดินระหว่างเจ็ดปีที่เกิดกันดารอาหาร และแผ่นดินอียิปต์จะไม่พินาศไปเสียเพราะการกันดารอาหารนั้น

ภาพที่ 4   ฟาโรห์และข้าราชการได้สังเกตเห็นว่า พระเจ้าทรงสถิตอยู่กับโยเซฟ จึงตั้งให้โยเซฟเป็นผู้ดูแลราชสำนักและประชาชนทั่วแผ่นดินอียิปต์ แล้วฟาโรห์ทรงถอดแหวนตราออกจากมือของพระองค์และสวมให้กับโยเซฟ ให้เขาสวมเสื้อป่านอย่างดี และสวมสร้อยทองคำให้ที่คอ ฟาโรห์ยังบอกกับโยเซฟว่า “เราจะมิให้คนทั่วแผ่นดินอียิปต์ยกมือยกเท้าได้ เว้นแต่ท่านจะอนุญาต” ในเวลานั้นโยเซฟอายุได้สามสิบปี หลังจากที่เข้าเฝ้าฟาโรห์ โยเซฟก็เดินทางไปทั่วประเทศอียิปต์ จัดการเก็บสะสมอาหารทั้งเจ็ดปีไว้ในหัวเมืองต่างๆ โยเซฟสะสมข้าวไว้ดุจเม็ดทรายในทะเลมากมายเสียจนต้องหยุดคิดบัญชีเพราะนับไม่ถ้วน

หลังจากเจ็ดปีแห่งความอุดมสมบูรณ์ในประเทศอียิปต์ผ่านไป จึงเกิดการกันดารอาหารเหมือนอย่างที่โยเซฟทำนายไว้ เมื่อชาวอียิปต์อดอยาก โยเซฟก็เปิดยุ้งฉางข้าวออกมาจำหน่ายจ่ายแจกให้กับประชาชน การกันดารอาหารเกิดขึ้นอย่างรุนแรงทั่วแผ่นดินอียิปต์ และทั่วทั้งโลก ดังนั้นคนทั่วโลกก็ต้องเดินทางมายังประเทศอียิปต์ มาหาโยเซฟเพื่อจะซื้อข้าวจากเขา

แผนการแห่งความรอด

พระเจ้าไม่ใช่เป็นเพียงพระเจ้าของอับราฮัม อิสอัค ยาโคบเท่านั้น แต่พระเจ้าทรงเป็นพระเจ้าผู้เที่ยงแท้ ทรงฤทธิ์ และมีอำนาจเหนือธรรมชาติและกาลเวลา พระองค์ทรงมีแผนการที่จะช่วยประชาชนของพระองค์ (ชนชาติอิสราเอล) ให้รอดพ้นจากการกันดารอาหารซึ่งในพระคัมภีร์บันทึกไว้ว่าเป็นการกันดารอาหารร้ายแรงทั่วโลก โดยการที่พระองค์ทรงส่งโยเซฟไปอียิปต์เพื่อเตรียมทางของพระองค์ไว้ โดยสายตาของมนุษย์โยเซฟต้องทนทุกข์ทรมานหลายครั้งหลายครา แต่สำหรับพระเจ้าพระองค์ทรงให้สิ่งที่เลวร้ายนั้น กลับกลายเป็นผลดีคือการช่วยชีวิตของครอบครัว ญาติพี่น้องและชนชาติของเขาในเวลาต่อมา

พระคัมภีร์เกี่ยวข้องกับหนูอย่างไร

ภาพที่ 5   หากหนูเคยอยู่ในความทุกข์ หรือครอบครัวของหนูตกอยู่ในปัญหาที่หนูไม่เข้าใจ และหนูเคยตั้งคำถามว่า ทำไมต้องเป็นหนูด้วย? ทำไมสิ่งนี้ต้องเกิดกับหนูหรือครอบครัวของหนู? เมื่อหนูได้เรียนเรื่องราวของโยเซฟแล้วขอให้หนูยืดเอาโยเซฟเป็นตัวอย่าง เมื่อเขาถูกขายเป็นทาส เขารอคอยพระเจ้าและทำหน้าที่ของเขาอย่างดีที่สุด เมื่อเขาอยู่ในคุก เขารอคอยพระเจ้าและทำงานในคุกอย่างดีที่สุด พระเจ้ามีแผนการที่ยิ่งใหญ่สำหรับโยเซฟและเมื่อถึงเวลาของพระองค์ โยเซฟก็ได้รับการช่วยเหลือและเขาถูกยกขึ้น เช่นกันพระเจ้ามีแผนการในชีวิตของหนู ขอให้หนูรอคอยพระเจ้าและทำตัวของหนูให้ดีที่สุด เมื่อถึงเวลาของพระองค์ พระเจ้าจะช่วยหนูและยกชูหนูขึ้นอย่างแน่นอน

รูปภาพประกอบ

ข้อกำหนดในการใช้บทเรียนรูปภาพ  เราต้องการให้บทเรียนและรูปภาพประกอบเป็นพระพรสำหรับทุกท่าน ดังนั้นจึงขอความร่วมมือจากท่านที่จะไม่นำไปใช้ในเชิงพาณิชย์ หรือใช้ในทางที่เบี่ยงเบนไปจากวัตถุประสงค์ของเรา

คำถามอภิปราย

  1. เมื่อโยเซฟอยู่ในคุกมีเหตุการณ์อะไรเกิดขึ้น?
  2. เมื่อพนักงานเสิร์ฟน้ำองุ่นออกจากคุกไป เขาจำสิ่งที่โยเซฟขอให้เขาช่วยได้ไหม? เป็นเวลาสองปีหลังจากพนักงานน้ำองุ่นจะบอกเรื่องโยเซฟแก่ฟาโรห์ ถ้าหนูเป็นโยเซฟหนูจะรู้สึกอย่างไร?
  3. มีเหตุการณ์อะไรเกิดขึ้นที่ทำให้โยเซฟได้ออกจากคุก?
  4. ฟาโรห์แต่งตั้งให้โยเซฟทำอะไรหลังจากที่โยเซฟทำนายฝันของฟาโรห์ได้แล้ว?
  5. เมื่อโยเซฟออกไปตามหัวเมืองต่างๆ หนูคิดว่าโยเซฟทำงานอย่างจริงจังหรือไม่? ทำไม?
  6. การทำนายฝันที่โยเซฟทำนายให้กับพนักงานขนม พนักงานน้ำองุ่น และแก่ฟาโรห์นั้นเป็นจริงหรือไม่? หนูคิดว่าใครเป็นผู้ที่ช่วยโยเซฟในการทำนายฝัน?
  7. ในปัจจุบันมีหมอดู โหรทำนายอนาคตเยอะแยะมากมาย หนูคิดว่าการดูโชคชะตาราศี การทำนายฝันเป็นจริงไหม? ถ้าไม่จริง ทำไมโยเซฟถึงทำนายฝันได้? หรือถ้าจริง เราควรเชื่อหมอดูในปัจจุบันหรือไม่? (คำถามนี้เป็นสิ่งที่วนเวียนในสังคมไทย สิ่งหนึ่งที่โยเซฟได้กล่าวอย่างชัดเจนแก่พนักงานน้ำองุ่นและพนักงานขนม เมื่อเขาจะทำนายฝันให้ว่า “พระเจ้าเท่านั้นแก้ฝันได้” (ปฐม. 40:8) และบอกแก่ฟาโรห์ว่า “การแก้ฝันมิได้อยู่ที่ข้าพระบาท พระเจ้าต่างหากจะประทานคำตอบอันควรแก่ฟาโรห์” (ปฐม. 41:16) ครูควรแนะนำให้เด็กเข้าใจว่าการกระทำทุกอย่างที่มาจากพระเจ้า ก็ถวายเกียรติแด่พระเจ้า แต่หากหมอดู โหร คนทรงเจ้าที่กระทำการด้วยตนเองหรือจากวิญญาณอื่นนอกเหนือจากพระเจ้า วิญญาณเหล่านี้มาจากมารซาตาน ซึ่งพวกมันจะกระทำทุกอย่างให้คนละทิ้งความเชื่อ เป้าหมายของมันเพื่อโกหกล่อลวงและทำลายล้าง)

กิจกรรม

“จะได้หรือจะเสียเอ่ย?” (กระตุ้นความคิด)

สิ่งที่ต้องเตรียม

  • โถหรือกระป๋องสำหรับใส่กระดาษ
  • กระดาษ

วิธีทำ

  • เตรียมเขียนคำพูดแต่ละประโยคลงในกระดาษ หนึ่งประโยคต่อกระดาษหนึ่งแผ่น (ดูตัวอย่างประโยคข้างล่างนี้)
  • ใส่กระดาษคำพูดเหล่านั้นลงในโถ หนึ่งประโยคต่อกระดาษหนึ่งแผ่น
  • สมมุติเหตุการณ์หรืองานที่ต้องการมอบหมายให้เด็กทำมาหนึ่งอย่าง แล้วหยิบกระดาษขึ้นมาที่ละใบอ่านออกเสียงให้เด็กฟัง และให้เด็กตอบเสียงดังว่า “จะได้” หรือ “จะเสีย”
  • เด็กทุกคนคงอยากที่จะได้ คือประสบความสำเร็จ เป็นผู้ชนะ ดังนั้นควรชี้ให้เห็นว่าการที่จะได้ เราทุกคนจะต้องเริ่มต้นจากท่าทีในใจ และความตั้งใจจริงเหมือนอย่างโยเซฟที่เขาตั้งใจทำงานทุกอย่างที่ได้รับมอบหมายอย่างดีที่สุด

 

กิจกรรม

“กังหันรอลม” (งานประดิษฐ์)

สิ่งที่ต้องเตรียม

  • รูปกังหันถ่ายเอกสารลงบนกระดาษแข็ง(กระดาษทำปก)
  • เข็มหมุดตัวเล็ก
  • หลอดดูดน้ำชนิดแข็งสำหรับทำก้านถือ
  • ดินสอสี

วิธีทำ

  • แจกกระดาษรูปกังหันให้เด็กแต่ละคนๆ ละ 1 แผ่น ระบายสีหรือทำลวดลายให้สวยงาม
  • ใช้กรรไกรตัดกังหันตามขอบเส้นสีดำและตัดตามรอยเส้นปะ ระวังอย่าให้กระดาษขาดออกจากกัน
  • ให้งอกระดาษด้านที่มีจุดทั้งสี่ด้านมารวมกันไว้ที่จุดกึ่งกลาง แล้วใช้เข็มหมุดเจาะโดยใช้ยางลบรองไว้ด้านหลัง
  • ดึงยางลบออกแล้วติดหลอดเป็นก้านสำหรับถือ โดยให้ปลายเข็มหมุดซ่อนอยู่ในหลอด
  • ทบทวนให้เด็กนึกถึงบทเรียนเรื่องโยเซฟที่อดทน รอคอย วางใจในพระเจ้า และในเวลาของพระเจ้า พระองค์ก็ทรงปลดปล่อยและยกชูโยเซฟขึ้น

กิจกรรม

ทำที่บ้าน